Erol Altunoğlu "İşçe Ve İş Verenlere Para Desteği
Değerli okurlarım, mail adresime yoğun olarak değişik sorular yönlendirmektesiniz.
Ben de, sorularınıza ayrı ayrı cevap vermek yerine, tamamını derleyerek aşağıda yazıyorum.
Umarım faydalı olurum
DESTEĞİN YASAL DAYANAĞI NEDİR?
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu Ek 2. Maddesi bu uygulamanın yasal dayanağını oluşturmaktadır.
PARA DESTEĞİ UYGULAMASI NEDİR?
Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle;
· İşyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması Örnek: Haftada 6 işgünü çalışan bir işletmenin çalışılan gün sayısını 4’e düşürmesi
· Süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması, Örnek: Üç adet üretim bandına sahip bir fabrikanın iki üretim bandında üretimi durdurarak, yalnızca tek bir üretim bandında üretimine devam etmesi
· Hallerinde işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.
KİMLER FAYDALANABİLİR?
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran işverenler sektör ayrımı olmaksızın bu uygulamadan faydalanabilirler. Zorlayıcı sebep kapsamında bir restoran işletmesi yahut bir fabrika kısa çalışma uygulamasından faydalanabilir.
BU UYGULAMADAN KAÇ AY YARARLANABİLİRİM?
Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma yapılan süre kadardır.
İŞİN 1/3 ORANINDA AZALMASI NE DEMEK? HAFTADA 2 GÜN ÇALIŞMA BU KAPSAMA GİRER Mİ?
Haftalık çalışma süresinin en az 1/3 oranında azalması demek 6 iş günü çalışmanın yapıldığı bir iş yerinde 4 gün çalışma yapılması anlamına gelir.
FAALİYETİM TAMAMEN DURDU KAÇ KİŞİ İÇİN YARARLANABİLİRİM?
İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu kısa çalışma talebinizin uygun bulunması hâlinde kısa çalışmaya katılacaklar listesinde yer alan işçilerden prim ödeme şartlarını sağlayanlar yararlanabilir. İşçilerin tamamı için uygun görülmüşse prim ödeme şartlarını sağlayanlar yararlanabilir.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ İŞSİZLİK MAAŞINDAN DÜŞMEKTE MİDİR?
Kısa Çalışma Ödeneği kapsamında yapılan ödemeler işsizlik ödeneği süresinden düşmektedir. Dolayısıyla 3 ay Kısa Çalışma Ödeneği alan çalışanın işsiz kalması halinde 3 ay eksik işsizlik maaşı alacaktır. Bu yüzden personelin muvafakatini almanızı tavsiye ederiz.
İŞ YERİNİN KISA ÇALIŞMA YAPMASI İÇİN ASGARİ ÇALIŞAN SAYISI ŞARTI VAR MI?
Kısa çalışma uygulamasından yararlanmak için asgari çalışan sayısı şartı yoktur.
ŞU ANDA KISA ÇALIŞMADAN YARARLANIYORUM, KORONAVİRÜS NEDENİ İLE DE YARARLANABİLİR MİYİM?
Daha önce farklı bir gerekçeyle kısa çalışmadan yararlanmış olan işyerleri de Covid-19 kapsamında kısa çalışmadan yararlanabilirler.
KORONAVİRÜS SEBEBİYLE FAALİYETLERİMİ DURDURDUM. UYGUNLUK TESPİTİ İÇİN HANGİ EVRAKI GÖNDERMELİYİM?
Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan işyerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, iş yerlerinin sadece bu kapsamda olup olmadığına ilişkin belgeler yeterli olacaktır. Örneğin işletme ruhsatı…
İşverenlerin yönetimsel kararları çerçevesinde faaliyeti durdurulan veya azaltılan işyerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde ise, durumu ortaya koyacak ilgili belgeler yeterli olacaktır. Örneğin Yönetim Kararı …
TÜM İŞÇİLERİM İÇİN KISA ÇALIŞMA TALEP EDEBİLİR MİYİM?
Kısa çalışma uygulaması yaptığınız tüm işçileriniz için başvurmanıza engel bir husus bulunmamaktadır.
SGK VE MALİYEYE BORCUM VAR, KISA ÇALIŞMADAN YARARLANABİLİR MİYİM?
Evet, yararlanabilirsiniz. Kısa çalışma ödeneği hak sahipliğinin belirlenmesinde SGK’ya bildirilen primler esas alınmaktadır.
BİR İŞLETMEDE İŞÇİ OLARAK ÇALIŞIYORUM. DOĞRUDAN KENDİM KISA ÇALIŞMA İÇİN BAŞVURUDA BULUNABİLİR MİYİM?
Hayır, kısa çalışma başvurusunu işvereninizin yapması gerekmektedir.
BAŞVURUYU NEREYE YAPMALIYIM?
Kısa çalışma talep eden işveren; buna ilişkin kanıtlarla birlikte kısa çalışma talep formu ile kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi bağlı bulunduğu İŞKUR biriminin elektronik posta adresine göndermek suretiyle başvuru yapabilir. Elektronik posta adreslerine http://www.iskur.gov. tr/ adresinden işveren sekmesi altında yer alan Kısa Çalışma Ödeneği sayfasından ulaşabilirsiniz.
EVRAKLARI İŞKUR’A ELDEN Mİ TESLİM EDECEĞİM?
Bağlı bulunduğunuz İŞKUR biriminin http://www.iskur.gov.tr/ adresinden işveren sekmesi altında yer alan Kısa Çalışma Ödeneği sayfasında bulunan elektronik posta adreslerine göndererek başvuru yapabilirsiniz.
ÇOK SAYIDA E-POSTA ADRESİ VAR? HANGİSİNE EVRAKLARIMI GÖNDERMELİYİM?
İşyerinizin faaliyet gösterdiği adresin bağlı bulunduğu İŞKUR biriminin adresine göndermeniz gerekmektedir.
BELGELERİ TESLİM EDİP BAŞVURMAM, YARARLANMAM İÇİN YETERLİ Mİ?
Kurumumuza teslim ettiğiniz belgeler uygunluk tespiti yapılabilmesi için İş Teftiş Grup Başkanlıklarına gönderilmektedir. Kısa çalışma talebinizin iş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygun bulunması gerekmektedir.
BUGÜN BAŞVURU YAPTIM, BAŞVURUM NE KADAR SÜREDE TAMAMLANIR?
Başvuruların iş yerine gidilmeden de belge üzerinden hızlı bir şekilde sonuçlandırılabilmesi için koronavirüsten olumsuz etkilenildiğine dayanak teşkil eden belgelerin başvuruya eklenmesi önem taşımaktadır. İşverenlere başvurularının alındığı yine aynı yolla en kısa sürede bildirilecek ve başvurular uygunluk tespiti amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına gönderilecektir. Uygunluk tespitinin sonucu işverene hızlı bir şekilde bildirilecektir.
İŞKUR’a verdiğim kısa çalışma yapacak işçi listesinde değişiklik (azaltma, artırma veya isim değiştirme) yapmam mümkün mü? Mümkünse bunun için bir son tarih var mı?
Uygunluk tespiti tamamlandıktan sonra yeni işçi için talepte bulunulabilir.
Ancak bu durum yeni talep anlamına gelir.
BAŞVURUMU YAPTIM, MÜFETTİŞ NE ZAMAN GELİR?
COVİD-19 kapsamında yapılan kısa çalışma başvurularının uygunluk tespitinde tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili başvuru evrakı ve ekleri üzerinden ve tespit tutanağı düzenlenmeksizin gerçekleştirilecektir.
MÜFETTİŞİN YAPACAĞI UYGUNLUK TESPİTİ NE DEMEKTİR?
İşverenin kısa çalışma talebinin uygunluğuna ilişkin iş müfettişleri tarafından yapılan inceleme faaliyetlerini ifade etmektedir. Örneğin COVİD-19 salgınından olumsuz etkilenilmişse bu durumun tespiti anlamını taşımaktadır.
MÜFETTİŞ GELMEDEN HABER VERECEK Mİ?
COVİD-19 kapsamında yapılan kısa çalışma başvurularının uygunluk tespitinde tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili başvuru evrakı ve ekleri üzerinden ve tespit tutanağı düzenlenmeksizin gerçekleştirilecektir.
MÜFETTİŞİN YAPACAĞI DENETİM NELERİ İÇERİR?
COVİD-19 kapsamında yapılan Kısa Çalışma başvurularının uygunluk tespitinde Bakanlığımız İş Müfettişlerince dikkat edilecek hususlar:
Tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili başvuru evrakı ve ekleri üzerinden ve tespit tutanağı düzenlenmeksizin gerçekleştirilecektir.
İnceleme sürecinde başvuru evraklarında eksiklik olduğunun değerlendirilmesi hâlinde, ivedilikle işverenler ile irtibata geçilerek söz konusu eksik evrakların elektronik ortamda intikal ettirilmesi istenecek ve inceleme evrak bazında ivedilikle tamamlanacaktır.
Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan işyerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, işyerlerinin sadece bu kapsamda olup olmadığına ilişkin belgeler yeterli olacaktır.
İşverenlerin yönetimsel kararları çerçevesinde faaliyeti durdurulan veya azaltılan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde ise, durumu ortaya koyacak ilgili belgeler yeterli olacaktır.
Uygunluk tespitine ilişkin olarak Bakanlığımız İş Müfettişlerince rapor niteliğinde yazı düzenlenecektir. Söz konusu yazı ve ekleri, Kurumumuz İl Müdürlüklerine KEP adresi üzerinden elektronik ortamda gönderilecek olup ıslak imzalı hali ise iş yerlerinin dosyasında muhafaza edilmek üzere bilahare gönderilecektir.
Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti işlemi, Kanunda düzenlenen asgari ve azami süreler ile birlikte, idari tasarrufun süresi ile sınırlı olup idari tasarrufun sona ermesi ile kısa çalışma uygulamasının da kendiliğinden sona ereceği dikkate alınmalıdır.
KABUL EDİLİRSE, PERSONELİM NE KADAR MAAŞ ALABİLİR?
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçemez. Bu kapsamda 1.752,40 TL ile 4.380,99 TL aralığında kısa çalışma ödeneği ödenebilmektedir.
TALEBİM OLUMLU KARŞILANIRSA ÜCRETİ BEN Mİ ALIYORUM, YOKSA ÇALIŞANLARIM MI ALIYOR?
Kısa çalışma ödeneği, çalışmadığı süreler için işçinin kendisine ve aylık olarak ödenir.
HER ÇALIŞANIM ÖDENEK ALABİLECEK Mİ YOKSA TAŞIMASI GEREKEN BELİRLİ ŞARTLAR VAR MI?
Kısa çalışma talebinizin uygun bulunması ve kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması gereklidir.
Ayrıca; işçinin kısa çalışmanın başladığı tarih itibarıyla prim ödeme şartlarını taşıması gerekmektedir.
YABANCI İŞÇİLERİM KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ALABİLİR Mİ?
4447 sayılı Kanun kapsamında yatırılması gereken işsizlik sigortası primlerinin yatırılmış olması hâlinde yararlanabilirler.
KISA ÇALIŞMA TALEBİM UYGUN BULUNDU, İŞÇİLERİM NE ZAMAN ÖDEME ALIR?
Kısa çalışma ödeneği, çalışmadığı süreler için işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir.
İŞVEREN OLARAK KISA ÇALIŞMA DÖNEMİ BOYUNCA HAFTA TATİLİ, ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİL GÜNLERİNE İLİŞKİN ÜCRET ÖDEMESİ YAPACAK MIYIM?
Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve kısa çalışma ödeneği miktarı, kısa çalışma yapılan süreyle orantılı olarak işveren ve Kurum tarafından ödenir.
Buna göre işyerinde faaliyetin kısmen durdurulması halinde çalışılan günler ve çalışılmayan günler birbirine orantılanacaktır.
Faaliyetin tamamen durdurulması halinde böyle bir orantılama yapılmaksızın işveren tarafından herhangi bir ödeme yapılmayacağı tabiidir.
Örnek: Normal faaliyet döneminde haftada beş işgünü çalışan işverenin çalışma süresini iki gün azaltması halinde, tatil günlerine ilişkin ücret ödemelerinin %40’ı İŞKUR tarafından, %60’ı işveren tarafından yapılacaktır.
YARARLANDIKTAN SONRA DEVLETE BİR BORCUMUZ OLACAK MI?
İstihdamı koruma amaçlı olan bu uygulamadan yararlananların devlete herhangi bir borcu olmayacaktır.
KISA ÇALIŞMA UYGULANAN DÖNEMDE İSTİHDAM TEŞVİKLERİNDEN YARARLANMAYA DEVAM EDEBİLİR MİYİM?
447 sayılı Kanun kapsamında uygulanan istihdam teşvikleri arasında kısa çalışma uygulamasından yararlanmama gibi bir şart bulunmamaktadır.
Dolayısıyla kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işyeri istihdam teşviklerinden yararlanabilir.
KISA ÇALIŞMA UYGULAMASINDAN SÜRESİ DOLMADAN VAZGEÇEBİLİR MİYİM?
Normal faaliyete başlamaya karar vermeniz halinde, 6 gün öncesinden Bağlı bulunduğunuz İŞKUR hizmet birimine, Varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına İşçilere yazılı bildirimde bulunarak kısa çalışma uygulamasından vazgeçebilirsiniz.
Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
YERSİZ YERE ÖDENEN KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ İÇİN CEZAİ İŞLEM UYGULANIR MI?
Kısa Çalışma Ödeneğinde;İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, İşçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden,Tahsil edilir.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ NE ZAMAN KESİLİR?
Kısa çalışma ödeneğiniz;
İşe girmeniz,
Yaşlılık aylığı almaya başlamanız,
Herhangi bir sebeple silâh altına alınmanız,
Herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işten ayrılmanız,
Geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kesilir.
Yersiz ödemeye sebebiyet verilmemesi açısından işverenlerimizin işçilerin durumlarında meydana gelen değişikliği İŞKUR Hizmet Merkezine bildirmesi faydalı olacaktır.
KISA ÇALIŞMA UYGULAMASI TAMAMLANDIKTAN SONRA İŞKUR’A ÖDEMEM GEREKEN BİR TUTAR OLACAK MI?
Kısa çalışma ödeneğine ilişkin şartları ihlal etmemek şartıyla, uygulamanın sona ermesi halinde İŞKUR’a ödememiz gereken herhangi bir tutar bulunmuyor.
Haksız şekilde bu uygulamadan faydalanıldığı tespit edilirse yersiz ve fazla ödenen tutarların işverenden tahsil edileceği tabiidir.
KISA ÇALIŞMA SÜRENCE İŞÇİLERİN ÇALIŞMA SÜRELERİNE İLİŞKİN KAYIT TUTMAK ZORUNDA MIYIM?
Evet. Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır.
İşveren olarak kısa çalışma kapsamında eksik çalışılan günleri SGK’ya nasıl bildireceğim?
Kısa çalışma yapılan süreler için, kısa çalışmaya tabi tutulan işçiler adına SGK Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile eksik gün gerekçesi “18-Kısa Çalışma Ödeneği” olarak bildirilir.
KISA ÇALIŞMA İLE BİRLİKTE İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMINDAN YARARLANABİLİR MİYİM?
Kısa çalışma uygulamasından yararlanan işyerleri, bu uygulamadan yararlandıkları dönemde İşbaşı Eğitim Programına katılımcı talebinde bulunamazlar.
Ancak, İşbaşı Eğitim Programı devam ederken kısa çalışma ödeneği başvurusunda bulunup söz konusu başvurusu uygun bulunan ve geriye dönük olarak kısa çalışma ödeneğine hak kazanan iş yerlerinde mevcut İşbaşı Eğitim Programları devam edecektir.
Aynı şekilde, İşbaşı Eğitim Programı devam ederken Kısa Çalışma Ödeneği başvurusunda bulunan ve başvurusu kabul edilip ileriye yönelik olarak Kısa Çalışma Ödeneğine hak kazanan iş yerlerinde de mevcut programların devam etmesinin önünde engel bir durum bulunmamaktadır.
Ancak, kısa çalışma ödeneğinden yararlanılan dönem boyunca yeni İşbaşı Eğitim Programı talebi değerlendirmeye alınmayacaktır.