Prof. Dr. Doğan Kantarcı'dan İBB'ye Ağaç Tepkisi " Çınarların Kesilmesi Tartışmalı"
İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Abd. Emekli Öğretim Üyesi, Prof. Dr. Doğan Kantarcı, İBB'nin Beşiktaş Çırağan Çırağan caddesinde ki asırlık çınar ağaçlarının, kesilmesinin tartışmalı olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Doğan Kantarcı İlk Habere konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı “Kesilen köklerden, gövdedeki yaralanmalardan veya budanan dal kesitlerinin koruyucu maddelerle kapatılmaması halinde buralardan mantar bulaşarak odunu çürütür.
Bu olay pekçok ağaç türünde vardır. Çınar ağaçlarında da yaygındır. Mantar bulaşması öldürmez, gövdenin içi çürür. Gövde odununda çürüme olan ağaçlar korumaya alınır.
Bu işlemin de yöntemleri vardır. Ağacın yıkılmasını önleyecek tedbirleri almak lâzım. İçi çürümüş veya mantar girmiş, ama tarihî değeri de olan ağaçların içi, demirle veya betonla desteklenir”
“Kanser olayı başkadır. Ağaçlarda da aşırı hücre gelişmeleri veya dokularında anormal gelişmeler kanser olarak tanımlanır. .Dallarda veya gövdede oluşan urlar veya çam türlerinin ibrelerinin çok sık gelişip, topaklanmalarının (Gelin yumağı oluşumu) bir zararı olmaz.”
BU ÇINARLAR BATI ÇINARI,
Kantarcı bu çınarların Dolmabahçe Sarayı yapıldıktan sonra Sultan Abdülaziz zamanında (1861-1876) yapılan yol düzenlemesinde dikilmiş olup, Batı Çınarı (Platanus occidentalis) (Veya Londra Çınarı da denilir) olduklarını belirtti. “Ağaçlar korunabilirdi. Uygun budama ile dal yükü azaltılarak, oluşturduğu tehlikelerin de önüne geçilebilirdi.
Ancak bazı ağaçlarda oluşan şekil bozulması budama ile düzeltilemeyebilir. Aşırı gövde içi çürümeleri ağaç artık kaldıramayacak duruma gelebilir. Bunların kesilmesi ve yerine yenilerinin dikilmesi gerekir. İBB’nin bu yöndeki açıklamaları ile çınarların kesilmesine karşı çıkışlar arasında fark vardır. İBB açıklamasında “Çınarlar şu sebeple kesilmiştir.” deniliyor. Karşı çıkışlarda; İBB tarafından öne sürülen kanser, çürüme, yıkılma veya şekil bozulması gibi sebeplere karşı bilgileri içeren itirazlar yapılamamıştır. Dolayısı ile konuyu inceleten ve değerlendiren İBB raporları ile açıklamaları bazı varsayımlar ile değerlendirmekte ve olumsuz görüşler belirtilmektedir.” Dedi
İBB’NİN AÇIKLAMASI
İBB, basına servis ettiği haberde “Beşiktaş sahil boyunca uzanan Dolmabahçe ve Çırağan caddelerindeki Kanserli ağaçları yenileyerek çevreyi koruduğunu, hastalığın sağlıklı ağaçlara sıçramasını engelleyen çalışmanın son etabının başladığını ve bölgeye 100’ün üzerinde yeni ağaç dikildiğini” açıklamıştı.
Açıklamada “son yıllarda Beşiktaş’taki ağaçlarda görülen (Ceratocystis platani -Walter Engelbrecht & Harrington) isimli kanser hastalığı, çınar türleri üzerinde oldukça etkili oluyor, yine o bölgede görülen Platanus occidentalis hastalığının çok dayanıklı bir yapıya sahip ve bu nedenlerle oluşan tek bir enfeksiyon yeri bir yıl içinde 2-2.5 m uzunluğa ulaşabiliyor. Kanser, 30-40 cm çapındaki bir ağacı 2-3 yıl içinde ve büyük, güçlü bir ağacı 4-7 yılda öldürebiliyor” denildi.
Kararın İstanbul 4 Numaralı Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu’nun onayıyla alındığını açıklayan İBB yetkilileri, caddeden geçen araçların çarparak yaraladığı çınar ağaçları için restorasyon ve rehabilitasyon çalışmaları yapıldığını, dip çürüklüğü olan ağaçlar için ilaçlama ve temizleme gibi koruyucu önlemler alındığını bildirdi. Çınarların 2007 yılında budanıp yüklerinin hafifletildiğini de kaydeden yetkililer, Kabataş Meclis-i Mebusan Caddesi’nden başlayarak, Dolmabahçe Caddesi, Çırağan Caddesi, Ortaköy ve Bebek Parkı güzerg?hındaki çınar ağaçlarından bazılarının hastalık ve zararlılardan dolayı kuruması, bazılarının ise araç çarpmaları sonucunda can ve mal güvenliği açısından tehlikeli olduğunun tespit edildiğini belirttiler.