Psikolog Semra Ekşi "Kardeş Kıskançlığı ve Nedenleri"
Kıskançlık diğer var olan duygular gibi doğal bir duygudur.Fakat yoğunluğu,kişinin kontrol edip edememesi,sıklığı önemlidir.Peki kardeş kıskançlık nedir? Çocuğun sevdiği insanları paylaşamaması ve sevdiği kişinin kendisinden başkasına ilgi gösteriyor olması durumunda göstermiş olduğu duygusal tepki kıskançlık olarak açığa çıkmaktadır.Çocuk değerini kaybetme kaygısı yaşadığı için kıskançlık duygusu açığa çıkabilmektedir.
Nedenleri?
1)Ebeveynlerini kimseyle paylaşmaması ve bunun temelinde yatan güvensizlik duygusu
2)Bebeğin doğumundan sonra değişen ebeveyn tutumları
3)Anne ve babaların kardeş kavgalarında hakemlik yapmaları.Unutmamalıyız ki kavga iki kişiliktir,bir başlatan bir de sürdüren vardır.Bu noktada haklı haksız aramak doğru değildir.
4)Yeni doğan bebeğin gelmesi ile evde köklü değişiklikler yapılması.
5)Kardeşler arasında yaş farkının az olması.
6)Aile içerisinde cinsiyet ayrımcılıkları yaşanması.
7)Çevredeki bireylerin tepkileri.
8)Yalnızca küçük çocuk ile ilgilenilmesi.
9)Büyük olduğu için kardeşi ile ilgili aşrı sorumluluk yüklemeleri yapılması.
10)Kardeşler arasında kıyaslamaların yapılması da kıskançlığa neden olmaktadır.
Kardeş Kıskançlığı Belirtileri
1)Çocuğun dikkat çekmek için yaptığı davranışlar.
2)Ebeveynlerine sürekli ‘’beni seviyor musun?’’ şeklinde soru yöneltmesi.
3)Önceki gelişim dönemlerine doğru gerileme dönemi yaşayabilir.Parmak emme,alt ıslatma,emzik emmek,mama sandalyesinde oturmak istemek gibi…
4)İçe kapanma yaşanabilir.
5)Kardeşine yönelik ya çok yoğun öfke ya da yoğun sevgi gösterebilir.
6)Psikosomatik belirtiler gösterebilir.
7)Anne ve babaları tarafından cezalandırılmaktan korkan ve anne babasının sevgisini kaybetmek istemeyen çocuklar kıskançlık duygusunu bastırarak kardeşi ile çok fazla ilgilenebilir.
8)Saldırgan davranışlarda artış gözlenebilir.
Ebeveynlere Öneriler
1)Ailenin yeni üyesi,çocuğa doğumdan önce anlatılarak alıştırma süreci sağlanmalı.
2)Yeni doğan bebeğin gelmesi ile çocuğa karşı tutumlar değiştirilmemelidir.
3)Yeni doğan bebeğin gelmesi ile evde köklü değişiklikler yapılmamalıdır.
4)Doğumdan sonra da daha önceki yapılan etkinliklere devam edilmelidir.
5)Çocuğun yaşantısı bebeğe göre ayarlanmamalıdır.
6)Bebek ile ilgili durumlarda çocuğunuzdan yardım isteyebilir,bebeğe alınacak eşyaları beraber seçebilirsiniz.
7)Çocuğunuz ile onun bebeklik albümüne bakarak bebeklik dönemini anlatabilirsiniz .Kardeşine yaptıklarımızı sana da yapmıştık gibi…
8)Anne, bebeğe bakarken diğer çocuk ile baba ilgilenmelidir. Tüm aile üyelerinin bir araya gelerek etkinlik yapması da çok önemlidir.
9)Çocuğa kardeşi ile ilgili sorumluluk verebilirsiniz.Ör;bebeği giydirirken…
10)‘’Sen ablasın,ağabeysin ‘’diye tüm sorumluluk çocuğa yüklenmemelidir.
11)Bebeğin doğumu ile aynı zamanda çocuk okula gönderilmemelidir.
12)Anne ve baba çocukların ihtiyaçlarına göre davranmalıdır.
13)Anne ve baba çocuklar arasında hakemlik yapmamalıdır.
14)Çocuklar arasında kıyaslamalar yapılmamalıdır.