Kartal Tunceli Munzur Dayanışma Derneği ?1.Tunceli Dersim tarihi ile buluşuyor? konulu bir panel düzenledi. Kartal Ekolojik Pazar eğitimçadırında düzenlenen panel?e, eski Cem Vakfı Genel sekreteri Ali Kaya, araştırmacı yazar Veli Saltık, gazeteci yazar Mesut Özcan panelist olarak katıldı. Panelin moderatörlüğünü Ayşe Şenocak yaptı.Ali Kaya,Dersim dendiğinde insanın tüylerinin diken diken olduğunu söyleyen Ali Kaya, Cumhuriyetten önce Dersim?de katliam yapılması için, aralarında İsmet paşa, Fevzi Çakmak, Celal Bayar?ın da bulunduğu kişilerce 18 tane rapor düzenlendiğini, bu raporların düzmece, ön yargılı ve çirkef olduğunu söyledi. Kaya ?Bu düzmece raporlara baktığınız zaman insanlık irkiliyor. Sanki Dersim?liler bütün insanlığın düşmanı. Abdulhamit döneminin raporunda şöyle bir şey diyor. ?Dersim coğrafyası isyanlara elverişlidir, isyanlara sahne olduğu için buranın kökünden ortadan kaldırılması lazım?Eğer Osmanlı hükümeti, Dersim?inmilli duygularına, kimliklerine dillerine, inançlarına değer yargılarına saygı gösterseydi, belki de o kadar sorun yaşanmazdı. Bu bölgede, esas sebep kimlik sebebidir, inanç sebebidir, dil sebebidir, farklı bir toplum olma sebebidir. Yıllarca tüm uğraşlarımıza rağmen, devlet bu konuda hala direngenliğini sürdürüyor. Devletten şunu bekliyoruz, arşivler mutlakaaçılsın, seyitlerin mezarlarının yeri bulunsun, Dersim adı iade edilsin, devlet mutlaka Dersim halkından özür dilesin, Dersim halkı bunu beklemektedir?Veli Saltık: Aşiret, ocak ve oymaklar konusunda bilgi veren Saltık ?Tunceli?deki aşiretleri. Ocakları oymakları5 ana grupta toplamak mümkündür. Bunların birinci grubu Dersim?liler dediğimiz Tunceli?nin yerleşik aşiretleridir. Bir diğeri Şeyh Hasan aşiretleri, bunlar aslen Moğol kökenlidirler. Bir diğer grup, Türk kökenli, Türkmen kökenli olup süreç içerisinde Zaza?laşmış ya da Kürt?leşmiş kurmanç?laşmış aşiretler var. Bir diğer grup, irili ufaklı özellikle Pertek Çemişgezek ve Mazgirt?te Türkmen oymak ve obalar var. Bir diğer grup?taSeyitler, Ehlibeyt?ten gelen ocakzadeler dediğimiz gruplar, bunlar toplam 13 ocaktır. Bunun 7?sinin merkezi doğrudan Tunceli?de bulunuyor, 6?sının ise uzantıları Tunceli?de var. Üçüncü grupta, Türk kökenli olup da süreç içerisine Zaza?laşan, ya da Kürt?leşen aşiretler var. Örneğin Balabanlar, kesinlikle Türkmen kökenlidir, bugün Pülümür?de zannediyorum 14 kadar köyleri var. Çanakanlar, Azerbaycan Karabağ Bölgesi?nde çıkıyor, eski tarih kayıtlarında, oradan Anadolu?ya geliyorlar, Önce Harput Bölgesi?ne sonra Pülümür Bölgesi?ne geliyorlar. Bunlar da köken itibariyle Türkmen?dir, ama bugün artık Zazaca konuşuyorlar. Mesut Özcan: ?Tunceli?lerde, Dersim?lilerde kimlik tartışmaları? konusunda bilgiler veren Özcan ?Dersim?de yaşayanlar Kürt?müdür, Türk müdür, Zaza mıdır? Son dönemde giderek yaygınlaşan bir iddiaya göre Kırmanç? mıdırlar? Bu saydıklarımın hepsi ayrı ayrı kimliğe tekabül ediyor. Çağımızda orijinal bir kültürden söz etmek mümkün değil. Kimliği belirleyen şey kültürdür. Bir kültür, tarih birlikteliği sosyal yaşam bir kimliği belirler. Enteresandır Dersim?lilerin kimliğiyle ilgili iddiaları biz genellikle batılı araştırmacılardan öğreniyoruz. Onlara göre Dersim?liler Zaza?dırlar, Kürt?lükle ve Türk?lükle bir ilişkisi yoktur, başlı başına bir halk olduğunu söylerler. Zaza?ların Kürt olmadığını başlı başına bir halk olduğunu söyler? Bu tartışmaların daha çok süreceğini söyleyen Özcan ?Dersim?lilerde bir kimlik kargaşasının olduğu, kafalarının bulanık olduğu belli, benim kendi kanıma göre Dersimli?ler kendi konuştuklarıyla Kırmanç?tırlar, bütün sözlü gelenekleri, sözlü edebiyatındaKırmanç?çayavurgu yapmışlardır Kırmanç olduğunu söylemişlerdir, dilleri de Kırmanç?çadır yaşadığı yerlerde Kırmancı yerlerdir?
